“Xanh hóa” giao thông tại TP Hà Nội - Kỳ 2: Chung sức, đồng lòng, đồng tâm, hiệp lực để triển khai

Bảo đảm chuyển đổi hài hòa, khả thi

Chia sẻ tại Tọa đàm Quyết liệt bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe người dân Thủ đô, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Dương Đức Tuấn nhấn mạnh, Chỉ thị số 20/CT-TTg của Thủ tướng về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường (Chỉ thị số 20) có những nội dung rất cụ thể trong việc triển khai Điều 28 Luật Thủ đô.

Ví dụ, theo Luật Thủ đô, TP Hà Nội phải kiểm soát các vùng phát thải thấp. Triển khai Luật, TP đã ban hành nghị quyết quy định vùng phát thải thấp và cũng xác định các quy trình, quy định liên quan tới thiết lập vùng phát thải thấp. Vùng phát thải thấp đầu tiên sẽ bao gồm các quận trung tâm (cũ) như Ba Đình, Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Đống Đa và Tây Hồ, với diện tích khoảng 31km², dân số khoảng 600.000 người. Trong thời gian tới, TP sẽ mở rộng dần ra Vành đai 2 và Vành đai 3.

Các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật sẽ được áp dụng để kiểm soát khí thải phương tiện cá nhân, đặc biệt là xe máy cũ để tạo lập vùng phát thải thấp. “Chắc chắn, chỉ những phương tiện sạch mới tạo ra điều kiện phát thải thấp, còn các phương tiện 2 kỳ, chạy xăng, dầu tạo ra những hệ lụy về môi trường”, ông Dương Đức Tuấn nói.

Nhấn mạnh nội dung về phương tiện giao thông cá nhân sử dụng xăng dầu được nêu tại Chỉ thị 20, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội khẳng định, đây là vấn đề liên quan tới người dân sử dụng phương tiện, các doanh nghiệp, Nhà nước. Do đó, phải bảo đảm hết sức hài hòa, bảo đảm khả năng vừa chuyển đổi phù hợp, vừa khả thi.

Nhắc lại một số nội dung tại Chỉ thị 20, như đến ngày 1/7/2026, không lưu hành xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch (xăng dầu) mà chuyển sang sử dụng phương tiện sạch, xanh tại Vành đai 1. Đến ngày 1/1/2028, không sử dụng mô tô, xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch và hạn chế ô tô trong Vành đai 1 và 2…, ông Dương Đức Tuấn cho biết, để triển khai việc này, TP Hà Nội sẽ nghiên cứu những chương trình, kế hoạch, biện pháp, giải pháp hết sức cụ thể.

Trình các nghị quyết về hỗ trợ chuyển đổi phương tiện vào tháng 9/2025

Nêu cụ thể, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho biết, TP sẽ nghiên cứu cơ chế, chính sách để hỗ trợ chuyển đổi phù hợp nhất cho Nhân dân, đặc biệt là người sử dụng phương tiện chạy bằng xăng dầu trong khu vực Vành đai 1 - trung tâm của Thủ đô, mở rộng ở khu vực Vành đai 2. Bên cạnh đó, TP cũng khuyến khích người dân ở khu vực ngoài Vành đai 1 chuyển đổi theo lộ trình với các mốc thời gian năm 2026, 2028, 2030.

“Việc này chắc chắn cần sự phối hợp của Nhà nước, Nhân dân, doanh nghiệp. Vì vậy, chúng tôi cũng sẽ có những biện pháp để kêu gọi và tổ chức quản lý, triển khai cho tất cả doanh nghiệp cung ứng phương tiện xanh để đưa ra chế độ ưu đãi nhất khi chuyển đổi phương tiện, thậm chí hỗ trợ vào giá thành và các vấn đề liên quan để sử dụng phương tiện đó tốt nhất”, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho hay.

TP cũng sẽ có các biện pháp kèm theo, như hỗ trợ 100% lệ phí trước bạ, lệ phí đăng ký… cho xe sử dụng năng lượng sạch. Giao thông tĩnh cũng có sự hỗ trợ nhất định cho cả ô tô và xe máy. “Dự kiến, UBND TP Hà Nội sẽ trình HĐND TP các nghị quyết chuyên đề để xử lý các vấn đề này vào tháng 9/2025, theo đúng lộ trình mà Chỉ thị 20 yêu cầu”, ông Dương Đức Tuấn cho hay.

Lưu ý sự hỗ trợ về hệ thống hạ tầng kỹ thuật, đặc biệt trạm sạc cho các xe sử dụng điện khi chuyển đổi phương tiện, trước mắt là trong khu vực Vành đai 1 với mốc ngày 1/7/2026, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho biết, TP sẽ chuẩn hóa lại quy hoạch và triển khai mạng lưới hạ tầng kỹ thuật. Ngoài ra, để bảo đảm an toàn cho các đối tượng sử dụng, TP cũng sẽ có giải pháp liên quan đến sử dụng pin xe điện, phòng cháy, chữa cháy với hạ tầng và tiêu chuẩn, quy chuẩn đồng bộ, hiện đại; có trạm đổi pin xe với sự tham gia của nhiều hãng, tránh độc quyền.

“Pin xe là vấn đề liên quan tới cả phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ. Về vấn đề này, chúng tôi sẽ kiểm soát và thiết lập đồng bộ với hệ thống giao thông tĩnh, kiểm soát chặt các khu vực trong cấu trúc công năng một tòa nhà, chủ yếu triển khai các khu vực bên ngoài gắn với hạ tầng kỹ thuật giao thông để có được mạng lưới thuận tiện nhất và tốt nhất”, ông Dương Đức Tuấn nói.

Ngược lại, các phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch sẽ được kiểm soát chặt hơn theo hướng hạn chế lưu thông và khuyến khích thay thế, bảo đảm sự hài hòa và khả thi trong quá trình chuyển đổi.

Nêu vấn đề quan trọng là tăng tỉ lệ vận tải hành khách công cộng, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho biết, TP sẽ cấu trúc lại mạng lưới xe bus; chuyển đổi các hệ thống xe bus sang năng lượng xanh, sạch, cơ bản cũng là xe điện. Theo lộ trình, đến năm 2030, TP sẽ chuyển đổi toàn bộ hệ thống xe bus sang xe bus điện. TP cũng sẽ cố gắng kết hợp hệ thống xe bus với hệ thống đường sắt đô thị.

“Chúng tôi cũng sẽ cố gắng nâng tỉ lệ vận tải hành khách công cộng trước mắt cho khu vực Vành đai 1 lên gấp đôi so với tỉ lệ chung của toàn TP, bảo đảm đạt tỷ lệ khoảng 40%. Những nội dung này chúng tôi sẽ tổng hợp, rà soát chi tiết, cụ thể, thống kê, đưa ra những giải pháp quản lý chi tiết. Đó là những nội dung hết sức cơ bản để có thể triển khai được Chỉ thị 20”, ông Dương Đức Tuấn nhấn mạnh.

Khẳng định Chỉ thị 20 là cấp bách, quyết liệt, đương nhiên hành động của TP là phải quyết liệt và cấp bách, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho rằng, chỉ có thể làm được việc này thì mới có được chuyển động xanh, chuyển biến trong việc kiểm soát một phần môi trường Thủ đô. Phó Chủ tịch Hà Nội cũng cho rằng, những nội dung tại Chỉ thị 20 chỉ có thể làm được khi chính quyền, Nhân dân, doanh nghiệp đồng hành, chung sức, đồng lòng vượt qua khó khăn để triển khai. “Tôi hi vọng lợi ích hài hòa trong vấn đề này sẽ bảo đảm hết tất cả, không có hiện tượng đột ngột, đứt gãy, khó khăn, bất khả thi. Những nội dung này phải cố gắng cao độ, quyết liệt mới thực hiện được”, ông Tuấn nhấn mạnh.