Vụ án liên quan dạy thêm tại Trường THCS Ba Đình (Hà Nội): Luật sư: 'Cần áp dụng Thông tư 17/2012/TT-BGDĐT để xác định đúng sai'

Như PLVN đã phản ánh, sau một số lần kiểm tra, thanh tra, UBND quận Ba Đình (cũ) và TP Hà Nội kết luận Trường THCS Ba Đình chỉ có một số sai sót cần sửa chữa. Tuy nhiên, theo kết luận điều tra và cáo trạng, bóc tách các khoản thu chi,

CQĐT xác định trong tổng số tiền hơn 2,1 tỷ đồng trường thu về, 70% (hơn 1,5 tỷ) được chi trả cho các giáo viên (GV) trực tiếp giảng dạy, 30% (hơn 645 triệu đồng) được nộp về trường để chi công tác quản lý, cơ sở vật chất theo quy định của Quyết định 22/2013/QĐ/UBND ngày 25/6/2013 của UBND TP (QĐ 22).

CQĐT cho rằng trong phần 70% chi trả cho GV dạy thêm, hơn 766 triệu là số tiền các GV dạy thêm được hưởng lợi. Trong phần 30% nộp về trường, hơn 327 triệu là phần thu vượt trường được hưởng lợi. Tổng số tiền thu vượt quá quy định hơn 1,093 tỷ đồng. CQĐT xác định có 24 giáo viên chủ nhiệm (GVCN) lớp trực tiếp tham gia dạy thêm và được hưởng lợi 214 triệu từ khoản chi 70% dành cho GV.

Với giáo viên bộ môn (GVBM) tham gia dạy thêm, tổng số tiền đã chi trả hưởng lợi là 551 triệu đồng. Tuy nhiên, do các GVCN tự giữ lại và trực tiếp chi trả khoản 70% này cho GVBM, không có chứng từ cụ thể kèm theo nên CQĐT không xác định chi tiết được số tiền từng GVBM đã nhận và hưởng lợi. Với khoản 30% nộp về trường, CQĐT xác định chi trong sổ sách 299 triệu đồng (chi công tác quản lý 117 triệu, chi cơ sở vật chất 43 triệu); chi ngoài sổ sách 274 triệu (công tác quản lý 231 triệu, cơ sở vật chất 181 triệu).

CQĐT cho rằng bà Bình được hưởng lợi 71 triệu đồng. Hai Hiệu phó được hưởng lợi mỗi người 28 triệu đồng. CQĐT cũng xác định số tiền hưởng lợi của thủ quỹ, kế toán, các GVCN... Tuy nhiên, chỉ Hiệu trưởng và kế toán bị khởi tố, truy tố.

Theo nguyên tắc DTHT quy định tại khoản 4 Điều 3 Thông tư 17/2012/TT-BGDĐT (TT 17) thì “không tổ chức lớp DTHT theo các lớp học chính khóa; học sinh (HS) trong cùng một lớp DTHT phải có học lực tương đương nhau; khi xếp HS vào các lớp DTHT phải căn cứ vào học lực HS”. Tuy nhiên, bà Bình cho rằng trong vụ án này, CQĐT đã lấy danh sách HS học chính khóa để tính thiệt hại trong việc DTHT và cho rằng việc chia lớp “là để giảm số lượng HS nhằm mục đích vụ lợi”.

Trước đó, ngày 15/11/2013, Phòng GD&ĐT quận (cũ) đã cấp giấy phép DTHT cho Trường THCS Ba Đình, thời hạn 2 năm. Ngày 16/11/2015, giấy phép này được gia hạn lần thứ nhất, đến hết 16/11/2017 mới hết hạn. Bà Bình cho rằng trường đã tuân thủ trình tự, thủ tục, hồ sơ cấp phép, trong đó có mức thu học phí DTHT 15.000 đồng/tiết/HS, bảo đảm cơ sở vật chất… Trong quá trình nhà trường tổ chức DTHT, có các đoàn thanh, kiểm tra về làm việc về vấn đề này.

Nêu quan điểm về sự việc, Luật sư (LS) Đặng Vĩnh Bảo (Đoàn LS Hà Nội) cho rằng cần xem xét các yếu tố cấu thành tội phạm với bà Bình, xác định bà Bình có làm trái công vụ hay không? “Bà Bình đã triển khai TT 17, QĐ 22, thông báo mức thu 15.000 đồng/tiết/1HS tới toàn bộ Ban Giám hiệu, GV. Các GVCN đã thông báo kế hoạch DTHT và mức thu phí tới toàn thể phụ huynh học sinh (PHHS) trong các buổi họp đầu năm học 2013 - 2014, thể hiện qua các biên bản họp của các lớp. Mức phí của trường sau khi thỏa thuận là mức thu đồng hạng (tất cả các HS đóng tiền theo tiết học như nhau, không có PHHS nào phải đóng tiền cao hơn PHHS khác) là không trái quy định của TT 17. Theo TT 17: “Mức thu tiền học thêm do thỏa thuận giữa cha mẹ học sinh với nhà trường””.

Cũng theo LS Bảo: “Theo khoản 2 Điều 156 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015, trong trường hợp các văn bản có quy định khác nhau về cùng một vấn đề thì áp dụng văn bản có hiệu lực pháp lý cao hơn. TT 17 có hiệu lực pháp lý cao hơn QĐ 22 nên cần áp dụng TT 17 để đánh giá đúng sai”, LS nói.

Về hậu quả trong vụ án mà Kết luận thanh tra, cáo trạng cho rằng bà Bình đã gây thiệt hại cho PHHS tổng số tiền 1,093 tỷ đồng, trong 12 năm qua, chưa có PHHS nào khiếu kiện về mức thu 15.000 đồng/tiết/HS. Các PHHS đều khẳng định trường đề xuất mức thu 15.000 đồng và PHHS chấp nhận mức thu này, không yêu cầu đền bù thiệt hại, xử lý.

Theo Cáo trạng 257/CT-VKS, CQĐT đã cho đăng 3 số báo liên tiếp trên báo để thông báo tìm các PHHS trong năm học 2013 - 2014 của Trường THCS Ba Đình; nhưng chưa có PHHS nào đến làm việc như thông báo.

LS Nguyễn Văn Sơn (Đoàn LS Hà Nội) nêu quan điểm: “Hậu quả của tội phạm là dấu hiệu bắt buộc của tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, cụ thể là hành vi phạm tội phải gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, của xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân. Khi có hậu quả xảy ra thì hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái công vụ bị coi là tội phạm. Vụ án này nếu chưa xác định được bị hại nào, chưa có PHHS nào thừa nhận bị thiệt hại, thì khó có thể cho rằng bà Bình vi phạm khoản 3 Điều 356 Bộ luật Hình sự”.