TP Huế triển khai đồng bộ các giải pháp chống khai thác IUU

Xác định để thay đổi nhận thức của ngư dân đòi hỏi sự kiên trì, bền bỉ nên những năm qua, công tác tuyên truyền được các cấp chính quyền địa phương TP Huế chú trọng. Đặc biệt, lực lượng Bộ đội Biên phòng thường xuyên tổ chức các buổi tuyên truyền, phổ biến pháp luật và các quy định liên quan khai thác thủy sản cho ngư dân. Nhờ đó, nhận thức của ngư dân về chống khai thác IUU đã có những chuyển biến tích cực, đến nay 100% tàu cá đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS). Ngư dân nghiêm túc tuân thủ quy định về xuất bến và khai thác.

Ông Nguyễn Thanh Đô (ngư dân ngụ phường Thuận An) cho biết, việc ngư dân không thực hiện các quy định trong khai thác thủy sản, một phần là do trước đây chưa nhận thức được các quy định. Từ khi được lực lượng chức năng tăng cường hướng dẫn, ngư dân đã tuân theo, chấp hành việc đánh bắt thủy hải sản đúng quy định, tuyệt đối không tham gia đánh cá trái phép ở vùng biển nước ngoài. 

Đến nay, toàn TP Huế có 1.127 tàu cá đã được đăng ký và cập nhật lên hệ thống cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (VNFishbase) để các cơ quan, đơn vị kiểm tra, giám sát. Trong đó, 437 tàu cá có chiều dài trên 15m, 148 tàu cá có chiều dài từ 12 - 15m và 542 tàu cá có chiều dài từ 6 - 12m. Số tàu cá xa bờ đã lắp đặt VMS là 436 chiếc, đạt tỷ lệ 100%.

Theo đại diện Sở NN&MT TP Huế, gỡ được “thẻ vàng” hay không phụ thuộc lớn vào nhận thức của ngư dân. Huế là địa phương đang có những tín hiệu tích cực. Ngư dân tin tưởng vào chính sách của Nhà nước, chấp hành nghiêm quy định về ranh giới đánh bắt, khai thác hải sản. Đến nay, TP chưa có bất kỳ tàu cá nào bị phát hiện khai thác trái phép ở vùng biển nước ngoài.

Ông Nguyễn Đình Đức, Giám đốc Sở NN&MT cho biết, hàng tuần, Sở phát thông báo danh sách tàu cá có nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU đến các đơn vị có liên quan và lên cơ sở dữ liệu trên hệ thống VMS để các cơ quan thực thi pháp luật biết, kiểm tra, xử lý theo quy định của pháp luật. Tổ chức trực 24/7 trên hệ thống VMS để theo dõi, giám sát, phát hiện và thông báo, kêu gọi kịp thời các tàu cá có nguy cơ vi phạm quy định về VMS. TP cũng đã triển khai Hệ thống phần mềm truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác điện tử (eCDT) với 100% tàu cá ra, vào cảng, giám sát sản lượng qua cảng.

Hiện nay, 100% tàu cá xuất bến, nhập bến được kiểm tra, giám sát sản lượng đúng quy định; thực hiện ghi, nộp nhật ký khai thác - nhật ký chuyển tải khi qua cảng. Đặc biệt, UBND TP chỉ đạo xử lý nghiêm với tàu cá vào bốc dỡ hàng hóa tại cảng cá tư nhân, bến cá chưa được công bố chỉ định.

Với các tàu cá không có đăng kiểm, hết hạn giấy phép, chưa đăng ký, các lực lượng thực thi ngăn chặn và kiên quyết không cho ra biển hoạt động. Tính đến hết tháng 2/2025, qua rà soát thực tế, có 109 tàu cá ở TP Huế hết hạn đăng kiểm, 117 tàu hết hạn giấy phép khai thác, 65 tàu có chiều dài từ 12m đến dưới 15m chưa được đăng ký do các tàu này không có giấy tờ, không đăng kiểm được. Sở đã chỉ đạo Chi cục Thủy sản hướng dẫn chủ tàu liên hệ cơ sở đăng kiểm ngoại tỉnh, thành phố để thực hiện do địa phương không có cơ sở đăng kiểm. Đồng thời, phối hợp UBND các xã, phường ven biển tổ chức đến nhà từng chủ tàu đôn đốc thực hiện cấp giấy chứng nhận đăng kiểm.

Theo ông Đức, để hướng tới một nghề cá xanh, sạch và bền vững như mục tiêu đề ra, hiện vẫn còn một số khó khăn. Trong đó, đội tàu hiện hữu ngày càng xuống cấp, gây khó khăn cho công tác kiểm định. Nguồn lợi thủy sản trên các ngư trường đang suy giảm, dẫn đến sản lượng khai thác của bà con rất thấp.

Để khắc phục những khó khăn này, ngành Nông nghiệp đang tham mưu cho TP một số giải pháp lâu dài. Thứ nhất, hỗ trợ chuyển đổi nghề cho ngư dân có tàu thuyền không còn đủ điều kiện ra khơi. Thứ hai, định hướng lại hoạt động khai thác ven bờ, yêu cầu chuyển đổi ngư cụ sang các loại thân thiện với môi trường, không mang tính hủy diệt. Sở sẽ tăng cường tuần tra, xử lý nghiêm các hình thức khai thác mang tính hủy diệt, đặc biệt là hành vi dùng xung điện trên vùng đầm phá. Đồng thời, đẩy mạnh việc tái tạo nguồn lợi thủy sản.