Thuốc lá điện tử vẫn quảng cáo, rao bán tràn lan trên mạng
(PLVN) - Mặc dù bị cấm quảng cáo và kinh doanh nhưng thuốc lá điện tử vẫn xuất hiện tràn lan trên mạng với nhiều chiêu trò tinh vi, công khai tiếp cận người dùng. Thực trạng này cho thấy còn 'kẽ hở' trong công tác quản lý và kiểm soát.
Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện bị cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển và sử dụng từ ngày 1/1/2025. Tuy nhiên, hiện nay, việc buôn bán sản phẩm này vẫn diễn ra công khai trên nền tảng mạng xã hội.
Chỉ cần gõ từ khóa “vape”, “pod”, “thuốc lá điện tử” hoặc các ký hiệu ẩn như “tlđt” là hàng loạt các bài đăng rao bán đồng loạt hiện ra. Có những trang fanpage, hội nhóm trên Facebook với hàng chục nghìn thành viên ngang nhiên trao đổi, mua bán các loại pod, vape, tinh dầu…
Nhiều trang mạng công khai đăng ảnh sản phẩm, bảng giá, địa chỉ giao dịch, cam kết hỗ trợ ship tận nơi, thậm chí còn không cần đặt cọc. Các sản phẩm thuốc lá điện tử với hình dáng và hương vị bắt mắt được chào mời hấp dẫn, đánh vào tâm lý người trẻ với lời lẽ như “ship hỏa tốc”, “giá rẻ”, khiến việc tiếp cận trở nên dễ dàng chỉ sau vài thao tác tìm kiếm.
Vô vàn những bài quảng cáo thuốc lá điện tử xuất hiện trên mạng xã hội (Ảnh chụp màn hình)
Không chỉ bán tràn lan trên mạng xã hội, các sản phẩm thuốc lá điện tử cũng được bán công khai trên các trang web với giao diện chuyên nghiệp, cho phép đặt hàng, thanh toán online và giao tận nơi. Các chủ các website này cũng để lại số điện thoại hay phương thức liên hệ để người mua có thể dễ dàng giao dịch.
Các chuyên gia y tế cảnh báo, thuốc lá điện tử không hề “an toàn” như lời quảng cáo, nó có thể gây tổn thương phổi, làm tăng nguy cơ mắc bệnh hô hấp và ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thần kinh. Ở tuổi vị thành niên, nicotine trong thuốc lá điện tử ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của não bộ, gây suy giảm trí nhớ, giảm khả năng tập trung và kiểm soát hành vi. Việc sử dụng thường xuyên còn làm thay đổi hoạt động của hệ thần kinh trung ương, dễ dẫn đến lo âu, mất ngủ, rối loạn cảm xúc, đặc biệt nguy hiểm ở lứa tuổi vị thành niên. Ngoài ra, nguy cơ lệ thuộc và nghiện lâu dài khiến người dùng dễ chuyển sang sử dụng các chất kích thích mạnh hơn.
Mặc dù hoạt động buôn bán thuốc lá điện tử/thuốc lá nung nóng đang diễn ra công khai trên mạng xã hội và các website, nhưng việc quản lý lại chưa theo kịp thực tế. Thực trạng này cho thấy, dù đã có luật cấm, nhưng việc kiểm tra, xử lý vi phạm trên nền tảng số vẫn còn nhiều kẽ hở. Nếu không sớm siết chặt quản lý và truy quét tận gốc các đường dây cung cấp, thuốc lá điện tử sẽ tiếp tục len lỏi và gieo rắc hệ lụy nguy hiểm đến sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ.
Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết 173/2024/QH15, có hiệu lực từ 1/1/2025 về việc cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển và sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng từ năm 2025.
Khi thuốc lá điện tử trở thành hàng cấm, người có hành vi sử dụng, sản xuất, buôn bán tiêu thụ thuốc lá điện tử tùy theo tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi vi phạm pháp luật mà người vi phạm có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự về các tội danh liên quan.
Theo Nghị định 98/2020/NĐ-CP, sửa đổi tại Nghị định 17/2022/NĐ-CP, các hành vi liên quan đến thuốc lá điện tử sẽ bị xử phạt hành chính từ 1 triệu đến 100 triệu đồng đối với cá nhân, và gấp đôi mức này đối với tổ chức vi phạm. Trường hợp sản xuất hàng cấm, mức phạt từ 2 triệu đến 200 triệu đồng cho cá nhân, và 4 triệu đến 400 triệu đồng đối với tổ chức.
Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long cũng mới ký Quyết định số 1665/QĐ-TTg ngày 5/8/2025 ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Nghị quyết số 173/2024/QH15 ngày 30/11/2024 của Quốc hội về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội Khóa XV về cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng (Kế hoạch).
Mục đích của Kế hoạch là triển khai nghiêm túc, có chất lượng và hiệu quả quy định về cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng tại Nghị quyết của Quốc hội về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV; xác định cụ thể nội dung công việc, thời hạn, tiến độ hoàn thành và trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức có liên quan trong việc tổ chức thực hiện Nghị quyết bảo đảm đồng bộ, thống nhất, hiệu lực, hiệu quả.
Đồng thời, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành và nhân dân trong việc triển khai, thi hành quy định về cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.