Ra mắt Phân viện Astri Tây Nam Bộ

GS.TS Phan Hữu Tôn – Chủ tịch Hội đồng Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, Phân viện Astri Tây Nam Bộ cho biết, hiện nay khoa học công nghệ không còn là một lựa chọn mà trở thành yếu tố quyết định sức mạnh và vị thế của một quốc gia. Việt Nam là một đất nước có nền tảng nông nghiệp lâu đời nên việc ứng dụng khoa học, công nghệ cao vào sản xuất càng có ý nghĩa chiến lược.

Đồng thời không đơn thuần là đơn máy bay không người lái ra đồng ruộng, hay lắp đặt vài cảm biến thông minh mà là sự tích hợp sâu sắc toàn diện của công nghệ sinh học để tạo ra những giống cây trồng vượt trội, công nghệ số để quản trị chính xác từng giọt nước, từng gam phân bón. Ngoài ra trí tuệ nhân tạo sẽ giúp cho nông dân dự báo được dịch bệnh, tối ưu hóa mùa vụ. Đây là nền tảng sản xuất nông nghiệp không chỉ an toàn, chất lượng cao mà còn truy xuất được nguồn gốc, minh bạch trong quá trình và mang trong mình một dấu chân carbon thấp.

“Đây chính là con đường tất yếu để nền nông nghiệp Việt Nam thoát khỏi lời nguyền của một nền kinh tế chủ yếu dựa vào sản lượng và tài nguyên. Ngoài ra còn giúp chúng ta chuyển từ việc bán cái mình có, sang bán cái thị trường cần, tiến tới cạnh tranh thương hiệu, chất lượng, bền vững và cũng là chìa khóa thực hiện thành công cam kết với quốc tế về việc giảm phát thải nhà kính, xây dựng kinh tế xanh tuần hoàn”, GS.TS Phan Hữu Tôn nói.

GS.TS Phan Hữu Tôn cho biết thêm trong hành trình phát triển này, đội ngũ tri thức, nhà nghiên cứu khoa học đóng vai trò quan trọng như là người kiến tạo (người tiên phong, nghiên cứu phát triển, làm chủ những công nghệ lõi, giải mã bộ gene cây trồng đến xây dựng các thuật toán phân tích dữ liệu); đóng vai trò là người kết nối (có trách nhiệm kết nối từ phòng thí nghiệm ra đồng ruộng, kết nối viện nghiên cứu với doanh nghiệp, biến những bài báo khoa học phức tạp thành những quy trình kỹ thuật dễ áp dụng, mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt…) và cuối cùng là trở thành người dẫn dắt và phản biện (dùng kinh nghiệm tri thức của mình để định hướng chiến lược, nhìn thấy những cơ hội dài hạn và cảnh báo rủi ro tiềm ẩn…).

Theo TS Chử Đức Hoàng – Chủ tịch Hội đồng quản lý Astri, vùng Đồng bằng Sông Cửu Long đang đóng góp hơn 50% sản lượng lúa, 90% sản lượng gạo xuất khẩu; 70% sản lượng trái cây và 60% sản lượng thủy hải sản cho cả nước. Tuy nhiên vùng đất này là 1 trong 3 vùng đồng bằng trên thế giới chịu ảnh hưởng biến đổi khí hậu, nước biển dâng và mất đi hàng ngàn hecta đất do bị xâm nhập mặn; hàng ngàn hộ dân đứng trước nguy cơ thiếu nước vào mùa khô.

“Chính những áp lực này đang thúc đẩy chúng ta thay đổi tư duy, từ bỏ lối sản xuất truyền thống manh mún để tìm đến con đường mới là con đường nông nghiệp thông minh, nông nghiệp tuần hoàn, nông nghiệp có trách nhiệm… đặc biệt cùng với cam kết Netzero vào năm 2050, đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp đã có một hành lang pháp lý và bệ phóng vững chắc để chúng ta tự tin bước vào một cuộc cách mạng mới trong nông nghiệp”, TS. Chử Đức Hoàng nhấn mạnh.

Bà Nguyễn Việt Chinh - Cố vấn chiến lược phân viện Astri Tây Nam Bộ chia sẻ, một trong những chiến lược hàng đầu và cấp bách của phân viện này là phải nhanh chóng xây dựng một hệ sinh thái đối tác vững mạnh; chủ động tìm kết nối và hợp tác với các đơn vị có năng lực, kinh nghiệm và chung một khát vọng để cùng nhau phát triển dự án.

Đồng thời các đơn vị liên quan cần tập trung vào lĩnh vực là thế mạnh như nghiên cứu và chuyển giao các giống cây trồng mới, thích nghi với biến đổi khí hậu; phát triển thương mại hóa các sản phẩm sinh hoạt, phân bón hữu cơ và xây dựng các chuỗi giá trị cho những sản phẩm nông nghiệp cao.