Nhiệm vụ cấp bách hỗ trợ cán bộ giáo dục cấp xã



Bộ GD&ĐT cho biết, theo hướng dẫn hiện hành, mỗi Phòng Văn hóa - Xã hội (VHXH) cấp xã bố trí tối đa 2 biên chế phụ trách về GD&ĐT. Với 3.321 xã, phường, đặc khu sau khi sắp xếp bộ máy chính quyền 2 cấp thì cần trên 6.000 cán bộ.

Nhưng theo Cục Nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục (Bộ GD&ĐT), việc phân công bố trí cán bộ tại UBND cấp xã một số nơi hiện chưa phù hợp với vị trí công việc và định mức số lượng. Một số Phòng VHXH mới chỉ bố trí được 1 cán bộ. Khảo sát nhanh trên số liệu 1.000 công chức được bố trí về làm việc tại Phòng VHXH phụ trách GD&ĐT, có 303 người từng làm việc tại Phòng GD&ĐT (cũ). Có 395 người có trình độ chuyên môn được đào tạo ở ngành sư phạm. Số còn lại được đào tạo ngành, lĩnh vực khác. Nhiều người chưa có kinh nghiệm làm giáo dục.

Cũng theo số liệu Bộ GD&ĐT công bố tại Tọa đàm, khoảng 50% xã không có lãnh đạo, cán bộ từng công tác trong ngành GD&ĐT để theo dõi, quản lý nhà nước trong lĩnh vực GD&ĐT. Có những địa phương chỉ 20% - 30% công chức giáo dục cấp xã có chuyên môn hoặc kinh nghiệm từ lĩnh vực giáo dục.

Bộ GD&ĐT nhận định, từ khảo sát tại các địa phương và phản ánh về một số bất cập như trên; cho thấy nếu không có sự điều chỉnh, bổ sung kịp thời thì nguy cơ việc chỉ đạo, hướng dẫn, thẩm định hoạt động chuyên môn về giáo dục sẽ rất khó khăn. “Nhân lực và chất lượng cán bộ giáo dục là hai vấn đề chúng tôi đang lo và phải tìm giải pháp để tháo gỡ”, đại diện Sở GD&ĐT một địa phương nói rõ tại Tọa đàm. 

Trước thực tế trên, thời gian qua, tại một số địa phương đã có sáng kiến thành lập các khu vực, cụm chuyên môn bao gồm nhiều xã do Sở GD&ĐT trực tiếp quản lý, nhằm bảo đảm sự chỉ đạo chuyên môn thông suốt; nhưng đây được đánh giá vẫn chỉ là giải pháp tình thế. Áp lực từ khối lượng công việc quá lớn và có khi “lạ lẫm” khiến một số cán bộ giáo dục cấp xã cảm thấy quá tải, lúng túng.

Năm học mới 2025 - 2026 đã chuẩn bị bắt đầu, nên trước thực tế trên, lãnh đạo Bộ GD&ĐT khẳng định “hỗ trợ cán bộ giáo dục cấp xã là nhiệm vụ trọng tâm cấp bách trong thời gian tới” bằng cách đang triển khai nhiều kênh nắm bắt tình hình; có kế hoạch kiểm tra, giám sát việc thực hiện; có chương trình hành động theo thẩm quyền của Bộ GD&ĐT. Lãnh đạo GD&ĐT cũng nhận định thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp có ưu điểm là tăng tính thống nhất, tập trung, kịp thời trong chỉ đạo chuyên môn; cũng là cơ hội để tối ưu hóa bộ máy và nguồn lực quản lý, tinh gọn bộ máy trung gian, giảm chi phí hành chính, tăng hiệu quả điều hành. Khi đổi mới thường sẽ có những khó khăn ban đầu, cần tìm giải pháp tháo gỡ để vận hành tốt hơn. Với quan điểm lắng nghe, cầu thị, tích cực như vậy, kỳ vọng ngành GD&ĐT sẽ sớm có những giải pháp khắc phục tình trạng nêu trên, đưa hoạt động quản lý giáo dục của cán bộ cấp xã vào quy củ, nền nếp, đạt hiệu quả cao nhất.