Miền biên giới nghèo khó Kỳ Sơn ‘thức dậy’ từ nguồn vốn chính sách

Kỳ Sơn vốn là huyện biên giới phía tây Nghệ An, địa hình hiểm trở và từng có tỷ lệ hộ nghèo lên tới 45% vào năm 2023. Với quyết tâm xóa đói giảm nghèo, địa phương đã huy động toàn hệ thống chính trị, tập trung nguồn lực phát triển kinh tế và đảm bảo an sinh xã hội. Từ khi NHCSXH mở Phòng giao dịch tại đây 22 năm trước, nguồn vốn chính sách đã góp phần giúp bà con vươn lên, cải thiện cuộc sống, đưa vùng núi cao dần khởi sắc.

Vốn ưu đãi về tận tay người thụ hưởng

Những ngày đầu tháng 8/2025, về miền đất Kỳ Sơn đập vào mắt PV là những con đường bê tông rộng mở, làng bản yên bình - dấu ấn rõ nét của sự đổi thay. Thành quả ấy có được nhờ các chương trình mục tiêu quốc gia, đặc biệt là chính sách tín dụng được xem như “trụ cột” giảm nghèo bền vững. 

Các điểm giao dịch thuộc Phòng giao dịch NHCSXH Kỳ Sơn duy trì việc cho vay vốn ưu đãi đúng lịch, giao dịch sau sáp nhập từ 1/7/2025 đến nay. (Ảnh: PV)

Trên đất Kỳ Sơn đã và đang có nhiều gia đình đổi đời nhờ nguồn vốn vay ưu đãi qua NHCSXH, điển hình là gia đình ông Lường Văn Tụ, ở bản Cần Tám, xã Tà Cạ cũ, sau sáp nhập là xã Mường Xén mới có 10 ha rừng. Trước đây, do thiếu kiến thức về trồng trọt, chăn nuôi, nên đất rừng của nhà ông chủ yếu là rừng hoang và khai thác nguồn lợi theo cách tự nhiên. Nhờ được vay vốn ưu đãi hai lần, với tổng số tiền 100 triệu đồng; đồng thời được hướng dẫn, tập huấn về khuyến nông, nên gia đình ông đã chuyển sang trồng vườn cây ăn quả đặc sản như cam Vinh, bưởi Phúc Trạch, với diện tích 2 ha, đồng thời chăn nuôi lợn, gà và 12 con bò sinh sản. “Hàng năm, sau khi thu hoạch, cộng các khoản, gia đình tôi thu nhập ngót 100 triệu đồng. Có vậy mới có điều kiện làm nhà mới, mua sắm đồ dùng sinh hoạt và tích lũy”, ông Tụ cho biết.

Tại “đỉnh trời” Mường Lống, câu chuyện khởi nghiệp của cô gái Vừ Y No – sinh năm 1994, người con bản Mường Lống 1 – đã lan tỏa cảm hứng mạnh mẽ, nhất là với giới trẻ. Không cam chịu nghèo khó, Y No nuôi giấc mơ phát triển du lịch cộng đồng, vừa phát huy thế mạnh thiên nhiên, vừa bảo tồn bản sắc văn hóa Mông. Năm 2020, cô vay 100 triệu đồng từ NHCSXH Kỳ Sơn để nuôi gà đen bản địa, đầu tư máy móc, mở cửa hàng tạp hóa, xây dựng mô hình chăn nuôi an toàn sinh học bền vững.

Năm 2021, nắm bắt chủ trương, xu hướng phát triển du lịch sinh thái, canh nông, vợ chồng Vừ Y No quyết định sửa sang lại căn nhà đang ở, qua đó hình thành dịch vụ homestay phục vụ khách du lịch đến thăm quan, trải nghiệm. 

Bằng sự nỗ lực, tính năng động, sáng tạo, đến cuối năm 2024 gia đình Vừ Y No trả hết nợ cho ngân hàng, chính thức thoát khỏi danh sách hộ cận nghèo và vươn tầm lên hộ khá, hiện đảm bảo thu nhập trên 200 triệu đồng/năm…Giữa tháng 7 vừa qua, vợ chồng Vừ Y No được Phòng giao dịch NHCSXH Kỳ Sơn giải quyết cho vay tiếp 100 triệu đồn vốn chính sách ngay tại điểm giao dịch của xã Mường Lống đặt tại trụ sở UBND xã để có điều kiện mở rộng cơ sở snar xuất, kinh doanh.

Huy động cả hệ thống vào cuộc, tập trung các nguồn lực phục vụ nhân dân

Giám đốc kiêm Bí thư Chi bộ Đảng Phòng giao dịch NHCSXH huyện Kỳ Sơn ông Ngô Minh Tú cho biết: Điểm nổi bật trong hoạt động tín dụng chính sách ở miền đất biên giới Kỳ Sơn, là được sự đồng thuận và hưởng ứng của cả hệ thống chính trị, từ các tầng lớp nhân dân ở 21 đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp xã trước đây, nay là 12 xã sau sáp nhập (bao gồm 7 xã mới và 5 xã cũ).

Cán bộ tín dụng của NHCSXH Kỳ Sơn tích cực giúp dân khắc phục hậu quả lũ lụt trong 3 ngày liền 24-27/7/2025. (Ảnh: PV)

“Dòng vốn TDCS đã phát huy tác dụng, trở thành trợ lực quan trọng, trụ cột giảm nghèo, đồng hành với những người nông dân cần cù, có khát vọng vươn lên có vốn để sản xuất, kinh doanh, từng bước thoát nghèo, làm giàu từ đồng vốn nhân văn. Đến nay, tổng nguồn vốn từ ngân sách huyện Kỳ Sơn (cũ) chuyển sang NHCSXH để cho vay gần 3 tỷ đồng. Đặc biệt, cấp ủy, chính quyền luôn xác định rõ nhiệm vụ lãnh đạo, chỉ đạo đối với hoạt động TDCS" - Giám đốc Ngô Minh Tú cho biết thêm.

Ông Xã Văn Lương, Bí thư đảng ủy xã Nậm Cắn, nguyên Phó chủ tịch UBND huyện, Trưởng Ban đại diện Hội đồng quản trị NHCSXH huyện Kỳ Sơn cho biết, hàng năm, UBND huyện chỉ đạo các xã rà soát, tổng hợp danh sách hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo và các đối tượng chính sách có nhu cầu vay vốn để triển khai cho vay các chương trình TDCS. Đồng thời, tạo điều kiện cho người dân làm thủ tục, hồ sơ, giám sát đối tượng vay vốn, hướng dẫn hộ vay sử dụng vốn đúng mục đích, có hiệu quả.

Tính đến ngày 31/7/2025, Kỳ Sơn đạt tổng dư nợ 512,6 tỷ đồng với hơn 9 nghìn hộ nghèo và các gia đình đồng bào DTTS thụ hưởng, tăng so với đầu năm 2025 là 26,3 tỷ đồng. Đặc biệt sau khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, chính quyền các xã mới thực sự bắt tay vào công việc, xác định tín dụng chính sách là trụ cột trong công tác giảm nghèo, nổi bật như xã Chiêu Lưu riêng tháng 7 đã khuyến khích nhân dân vay tăng 2,5 tỷ đồng, nâng dư nợ với NHCSXH Kỳ Sơn lên 79,4 tỷ đồng, trong khi đó nợ quá hạn chỉ bằng 0.

“Sự chuyển biến tích cực về nhận thức và hành động của các cấp ủy, chính quyền, đoàn thể đã giúp nguồn vốn không những tăng trưởng nhanh, mà hiệu ứng của đồng vốn vay cũng phát huy tích cực, hiệu quả, tô đậm thêm một chủ trương đầy tính nhân văn của Đảng”, Bí thư Đảng ủy xã Nậm Cắn, ông Xã Văn Lương khẳng định.

Phó giám đốc Phòng giao dịch NHCSXH Kỳ Sơn ông Phan Bá Cường chia sẻ: Từ ngày đầu sáp nhập đến hôm nay, đơn vị đã phát huy tốt vai trò là kênh dẫn vốn ưu đãi hiệu quả đến vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu vùng xa, góp phần tích cực vào công cuộc giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới và đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn.

Giữ “dòng chảy" tín dụng chính sách thông suốt, kịp thời sau sáp nhập

Ngay sau ngày 1/7, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp chính thức hoạt động, huyện Kỳ Sơn (cũ) còn 12 xã. Dưới sự chỉ đạo của Giám đốc chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Nghệ An, Phòng giao dịch NHCSXH Kỳ Sơn vẫn tiếp tục duy trì mạng lưới hoạt động như trước đây.

Theo đó đơn vị thực hiện triển khai công tác tín dụng chính sách tại 7 xã mới và tiếp tục duy trì ổn định 21 điểm giao dịch tại 21 trụ sở UBND xã trước đây hoặc ở nhà văn hóa, nhà sinh hoạt cộng đồng tại thôn, tổ dân phố để bảo đảm việc chuyển tải tín dụng chính sách không bị gián đoạn. “Dù địa giới hành chính thay đổi, nguyên tắc phục vụ nhân dân vẫn không thay đổi. Giao dịch của chúng tôi từ đầu tháng 7 đến nay được tổ chức đúng lịch, đồng vốn đến tận nơi; bảo đảm quyền lợi của người dân không bị xáo trộn, mang đến sự yên tâm, hài lòng cho khách hàng”, ông Ngô Minh Tú khẳng định.

Đại diện ban giám đốc tham gia cùng cán bộ tín dụng NHCSXH Kỳ Sơn thường xuyên bám bản ,gắn bó bới đồng bào dân tộc giúp họ cách sử dụng vốn vay đúng mục đích, đạt hiệu quả trong sản xuất kinh doanh, vươn lên thoát nghèo bền vững. (Ảnh: PV).

Đồng thời, đơn vị cũng duy trì hoạt động 229 Tổ tiết kiệm và vay vốn, thông tin địa chỉ của người dân cũng được ngân hàng tự động cập nhật theo địa bàn xã mới, người dân không cần khai báo lại hay thực hiện bất kỳ thủ tục bổ sung nào.

Ngay trong những ngày sau khi sáp nhập, Phòng giao dịch đã tổ chức hội nghị để ký kết Hợp đồng ủy thác các tổ chức chính trị - xã hội nhận ủy thác tại xã mới về hoạt động tín dụng chính sách xã hội, tập huấn cho cán bộ hội đoàn thể, bảo đảm đội ngũ tại địa phương nắm vững nghiệp vụ, quy trình tín dụng chính sách. Qua đó, giúp người dân tiếp cận nguồn vốn chính sách một cách thuận lợi nhất để phát triển kinh tế, cải thiện đời sống.

Không khí giao dịch tại điểm giao dịch tại trụ sở Ủy ban nhân dân xã Mường Típ, vẫn diễn ra nhộp nhịp. Đây là một trong 7 xã mới thành lập sau khi hợp nhất 2 xã Mường Típ, Mường Ải, đồng thời cũng là nơi sinh sống của đông đồng bào dân tộc Thái, Khơ Mú.

Ngoài ra, dưới sự hướng dẫn của cán bộ tín dụng chính sách tại điểm giao dịch, các hoạt động như giải ngân, thu nợ, thu lãi, nhận gửi tiết kiệm của tổ viên, dân cư, thanh toán các khoản phí hoa hồng cho Ban quản lý Tổ tiết kiệm và vay vốn…diễn ra bảo đảm an toàn, hiệu quả, mang đến sự hài lòng cho khách hàng.

Bên cạnh đó, Ủy ban nhân dân xã Mường Típ cũng tạo điều kiện về cơ sở vật chất và cử Công an có mặt tại điểm giao dịch nhằm bảo đảm mọi hoạt động diễn ra an toàn hiệu quả từ ngày đầu thực hiện giao dịch.

Theo Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Mường Típ, ông Vi Văn Sơn, tại điểm giao dịch của địa phương, các tổ chức chính trị xã hội nhận ủy thác tiếp tục thực hiện tốt các nội dung hợp đồng ủy thác đã ký với ngân hàng; tổ tiết kiệm và vay vốn phát huy tinh thần trách nhiệm, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Đến thời điểm hiện tại, Phòng giao dịch NHCSXH Kỳ Sơn đã thực hiện tổ chức hàng chục phiên giao dịch sau khi sáp nhập, các phiên giao dịch ddeuief được tổ chức bảo đảm theo đúng quy định. Nhờ đó, hầu hết người nghèo và các đối tượng chính sách có nhu cầu, có đủ điều kiện đều tiếp tục được vay vốn ưu đãi thuận lợi, không bị “lỡ nhịp” với chính sách tín dụng của Đảng, Nhà nước.

Trong bối cảnh tỉnh đang hoàn thiện bộ máy và hệ thống Ngân hàng Chính sách xã hội đang tích cực triển khai phương án tổ chức lại bộ máy hoạt động, việc giữ vững ổn định tín dụng chính sách không chỉ đơn thuần là vấn đề nghiệp vụ, mà còn là trách nhiệm lớn lao của những người làm tín dụng chính sách trong việc đồng hành cùng người nghèo và các đối tượng chính sách tạo sinh kế, thực hiện khát vọng thoát nghèo bền vững, dựng xây cuộc sống mới no đủ, giàu đẹp.