Kỳ họp HĐND Nghệ An "nóng" với bảng giá đất tăng cao

Kỳ họp HĐND Nghệ An "nóng" với bảng giá đất tăng cao
Ông Hoàng Quốc Việt - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Nghệ An. Ảnh: Tuyết Lan

(PLVN) Một trong những vấn đề "nóng" tại Kỳ họp thứ 31 HĐND tỉnh Nghệ An khoá XVIII, nhiệm kỳ 2021 – 2026 là bảng giá đất mới được điều chỉnh tăng quá cao, tạo áp lực về tài chính cho người dân và doanh nghiệp.

Giá đất tạo áp lực tài chính cho người dân 

Theo quy định điều chỉnh bảng giá đất trên địa bàn tỉnh Nghệ An được UBND tỉnh ban hành vào ngày 21/5, bảng giá đất tại nhiều nơi đã tăng vọt, thậm chí có nơi tăng đến hơn 10 lần so với giai đoạn 2020-2025. Nhiều tuyến đường đắt đỏ được định giá hàng trăm triệu đồng.

Vấn đề này được bà Võ Thị Minh Sinh - Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch Uỷ ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh nêu ngay trong thông báo ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân trong tỉnh gửi đến kỳ họp vào sáng 9/7.

Theo đó, cử tri, nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp phản ánh bảng giá đất tăng quá cao, không phân định đối tượng, loại đất, chưa phù hợp với điều kiện thực tế của người dân. Điều này tạo áp lực về tài chính cho người dân và doanh nghiệp, nhất là khi người dân làm thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất vườn sang đất ở, thì phải đóng tiền thuế chuyển đổi mục đích sử dụng đất cao hơn nhiều lần so với trước đây.

Cử tri và nhân dân đề nghị HĐND tỉnh, UBND tỉnh xem xét, có đánh giá thấu đáo, tác động của thị trường và điều chỉnh lại bảng giá đất phù hợp nhằm đảm bảo hài hòa lợi ích của người dân và doanh nghiệp.

Giám đốc Sở NN-MT: Bảng giá mới chỉ tiệm cận 70 - 80% giá thị trường

Giải trình tại phiên thảo luận tổ số 4 vào sáng 9/7 và trong Phiên thảo luận tại hội trường chiều 9/7, ông Hoàng Quốc Việt - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Nghệ An cho biết:

Thực hiện Luật đất đai năm 2024 có hiệu lực từ ngày 01/8/2024, tại khoản 1, Điều 257 đã quy định rõ: “Bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật Đất đai số 45/2013/QH13 được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025; trường hợp cần thiết, UBND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh bảng giá đất theo quy định của luật này cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương”.

Các đại biểu tham dự cuộc họp
Các đại biểu tham dự cuộc họp

Đối với tỉnh Nghệ An, bảng giá đất đã được xây dựng năm 2019 trên cơ sở Luật Đất đai năm 2013 điều chỉnh 8 nội dung. Luật Đất đai năm 2024 quy định điều chỉnh nhiều hơn với 11 nội dung; trong đó có những nội dung nếu áp dụng theo bảng giá đất ban hành năm 2019 sẽ bất cập, không thể thực hiện việc triển khai các dự án trên địa bàn.

Theo ông Việt, ban đầu UBND tỉnh và các sở, ngành cũng muốn kéo dài thời gian điều chỉnh bảng giá đất để có lợi hơn cho doanh nghiệp và người dân khi áp dụng bảng giá cũ. Bởi bảng giá cũ được xây dựng theo khung bảng giá đất cận trên và cận dưới do Chính phủ ban hành; còn Luật Đất đai năm 2024 yêu cầu xây dựng bảng giá đất theo hướng tiếp cận với giá thị trường.

Tuy nhiên, quá trình triển khai các dự án trên địa bàn tỉnh cần có bảng giá đất mới để giao đất tái định cư, giao đất không thu tiền sử dụng đất, xác định giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất... Vì vậy, yêu cầu phải điều chỉnh bảng giá đất cho phù hợp với Luật Đất đai năm 2024. Theo ông Việt, bảng giá mới cũng chỉ tiệm cận khoảng 70 – 80% giá thị trường.

Để hạn chế tối đa tác động từ việc điều chỉnh bảng giá đất mới đối với người dân và doanh nghiệp, ngành đã tính toán rất kỹ về tiền thuê đất của các doanh nghiệp đảm bảo mức tăng cao nhất từ 10 – 20% (trừ những điểm đột biến do lỗi trước đây xây dựng bảng giá chưa phù hợp hoặc tuyến đường mới xây dựng sau này).

Ngành đã tham mưu cho UBND tỉnh trình HĐND tỉnh điều chỉnh đất thương mại, dịch vụ từ tỷ lệ thu 55% về 25% bảng giá; điều chỉnh đất cơ sở sản xuất, kinh doanh từ tỷ lệ thu 50% về 20%; đất khoáng sản từ 100% về 40%.

Theo ông Hoàng Quốc Việt: Vấn đề tác động nhất với người dân là thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất, vừa ảnh hưởng của bảng giá đất điều chỉnh mới, vừa ảnh hưởng từ Nghị định số 103/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.

Trước đây, theo Nghị định 45 của Chính phủ hướng dẫn thực hiện Luật Đất đai năm 2013, quy định chuyển mục đích sử dụng đất vườn, ao gắn liền với thửa đất ở thì chỉ nộp 50% tiền chuyển mục đích sử dụng đất. Nhưng Nghị định 103 của Chính phủ hướng dẫn thực hiện Luật Đất đai năm 2024 thì quy định nộp 100% tiền chuyển mục đích sử dụng.

Hiện nay, các tỉnh, trong đó có tỉnh Nghệ An đang đề xuất Chính phủ sửa đổi nội dung này; Bộ Tài chính – cơ quan chủ trì tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định 103 đã đưa vào dự thảo điều chỉnh sửa quy định chuyển mục đích sử dụng đất vườn, ao gắn liền với thửa đất ở về mức 50% như trước đây.

Liên quan đến vấn đề đất đai, trong phiên thảo luận tại tổ sáng 9/7, nhiều đại biểu một lần nữa cho rằng, bảng giá đất mới được áp dụng tại Nghệ An có mức tăng mạnh so với các đợt điều chỉnh trước đây, tác động rất lớn đến người dân, doanh nghiệp. Về phía doanh nghiệp, Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh cũng đã có văn bản kiến nghị về việc bảng giá đất mới khiến giá thuê đất tăng cao, ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp trong thời điểm kinh tế khó khăn. Đối với người dân, bảng giá đất tăng cao dẫn tới số tiền chuyển đổi mục đích sử dụng đất cũng tăng vọt, khiến nhiều người dân càng khó tiếp cận với đất ở.