Hơn 1.200 hộ dân tại các xã miền núi Nghệ An được di dời đến nơi an toàn
(PLVN) - Thống kê sơ bộ của Văn phòng thường trực Ban Chỉ huy PCTT-TKCN và PTDS tỉnh Nghệ An đến 9h ngày 23/7, toàn tỉnh có hơn 1.200 hộ dân bị ảnh hưởng, 1 người chết, 4 người bị thương và một người đang mất tích.
Nghệ An toàn tỉnh có 23 hồ chứa thủy điện đang vận hành khai thác, đã có 9 hồ chứa đang vận hành theo Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Cả (Bản Vẽ, Khe Bố, Chi Khê, Nậm Nơn, Nậm Mô, Bản Ang, Nhạn Hạc A, Châu Thắng, Sao Va), các hồ còn lại vận hành theo quy trình đơn hồ.
Riêng hồ thủy điện Bản vẽ lúc 8h ở cao trình 199,72 m/200 m (lưu lượng về hồ 6.687m3/s, lưu lượng xả: 4.199 m3/s). Các hồ chứa thủy điện đang vận hành bình thường theo đúng quy trình được Bộ Công Thương và UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt.
Hiện nay, toàn tỉnh đã di dời gần 1.200 hộ dân bị ảnh hưởng, trong diện nguy cơ đến nơi trú tránh an toàn. Trong đó nhiều nhất ở các xã như: Con Cuông 340 hộ, Mường Xén 528 hộ, Tri Lễ 46 hộ, Hữu Kiệm 86 hộ, Tam Quang 70 hộ…
Mưa lũ cũng làm 1 người chết, 4 người bị thương (xã Yên Thành, Nghĩa Đàn, Nậm Cắn) và một bà cụ 70 tuổi tại xã Nậm Cắn bị nước cuốn trôi đang mất tích. Hiện nay, chính quyền địa phương phối hợp với đồn Biên phòng, các lực lượng trên địa bàn và gia đình tìm kiếm người bị nạn.
Nghệ An có trên 1.061 hồ đập lớn nhỏ, hiện nay: Các công trình do các Công ty TNHH Thủy lợi quản lý (109 hồ): Có 12 hồ đầy nước; 40 hồ mực nước >70%, 31 hồ có dung tích từ 50-70%, 26 hồ có dung tích <50%; Các hồ đập do địa phương quản lý (có 952 hồ, đập): có 178 hồ đập đầy nước; 431 hồ đập có dung tích (lớn hơn 70 % WTK); 343 hồ đập có dung tích đạt từ (40-70% WTK).
Thời gian qua, trên địa bàn nhiều xã của Nghệ An đã xảy ra mưa lớn cục bộ gây sạt lở đất tại một số huyện miền núi, nên trong trường hợp có mưa lớn tiếp tục xảy ra thì nguy cơ sạt lở vùng miền núi, trung du, vùng hạ du hồ đập là rất lớn.
Mưa lũ đã làm 3.237 nhà bị ngập nước (Tương Dương 2.210 hộ, Mường xén 528 hộ, Con Cuông 340 hộ…), 417 nhà dân bị thiệt hại tài sản (tại các xã Bạch Ngọc, Quang Đồng, Yên Thành, Vĩnh Tường, Yên Thành, Châu Bình, Nhôn Mai, Yên Hòa, Na Loi, Hữu Kiệm, Mường Xén); Hơn 1.32,6 ha lúa; 748,68 ha rau màu bị thiệt hại; 293,8 ha diện tích rừng hiện có bị đổ gãy… 2 trụ sở UBND xã và 1 trạm y tế xã bị ngập nước.
Có 4 điểm trên Quốc lộ và 12 điểm trên tỉnh lộ bị ngập nước; 45 điểm sạt lở taluy; hơn 1.500m đường bị hư hỏng; 49 điểm sạt lở, ách tắc; 56 điểm giao thông bị ngập nước ách tắc…
Trong đêm 22/7, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Lê Hồng Vinh có Thông báo khẩn số 604 về việc ứng phó với thiên tai lũ lụt. Thông báo có nêu: Vào lúc 21h ngày 22/7/2025, lưu lượng nước về thượng lưu hồ thuỷ điện Bản Vẽ đạt 9.543m3/s, gần đạt lưu lượng đỉnh lũ kiểm tra là 10.500m3/s (tần suất 0,02% - tức là 5.000 năm xảy ra 1 lần). Hồ đang tiến hành cắt, giảm lũ với lưu lượng xả lũ xuống hạ du là 1.727m3/s và sẽ tăng nhanh trong thời gian tới.
Chủ tịch tỉnh Nghệ An yêu cầu BCH Quân sự tỉnh, Công an tỉnh và lãnh đạo các sở nhành, các địa phương hạ du thuỷ điện Bản Vẽ khẩn trương huy động mọi lực lượng, phương tiện hỗ trợ di dời người dân và tài sản đến nơi an toàn; Giữ thông tin liên lạc thông suốt, báo cáo kịp thời về UBND tỉnh, Ban Ban Chỉ huy PCTT.
Ngày 23/7, thông tin từ Công ty Thuỷ điện Bản Vẽ cho biết, do ảnh hưởng của cơn bão số 3, trên lưu vực hồ chứa thủy điện Bản Vẽ đã xuất hiện trận lũ đặc biệt lớn. Lũ bắt đầu xuất hiện lúc 4h ngày 22/7 với lưu lượng 583 m3/s, mực nước hồ cùng thời điểm là 189,08 m, lũ sau đó tăng nhanh đạt 1500 m3/s lúc 10h cùng ngày, mực nước hồ là 189,69 m.
Đến 16h ngày 22/7, hồ chứa Công ty Thuỷ điện Bản Vẽ bắt đầu vận hành điều tiết nước qua tràn xả lũ với lưu lượng 508 m3/s (các cửa van mở hoàn toàn), tổng lưu lượng nước xả qua công trình 845 m3/s, mực nước hồ cùng thời điểm là 191,23 m (mực nước đón lũ thấp nhất là 191,5 m).
Đến 2h ngày 23/7, lũ về hồ đạt đỉnh với lưu lượng 12.800 m3/s, Tại thời điểm xuất hiện đỉnh lũ, hồ chứa thủy điện Bản Vẽ đã xả nước qua công trình cùng thời điểm là 3285 m3/s, cắt giảm đến 74% lưu lượng đỉnh lũ.
Việc cắt, giảm lũ cho hạ du làm mực nước hồ tăng nhanh, hồ chuyển dần sang chế độ vận hành đảm bảo an toàn công trình. Tuy nhiên, do vùng hạ du đang xảy ra ngập lụt nghiêm trọng nên Công ty đã báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An, xin chuyến từ chế độ vận hành đảm bảo an toàn công trình sang chế độ vận hành bất thường để hạn chế việc xả nước xuống hạ du, để giảm ngập lụt cho hạ du.