Hàng loạt nhà thờ họ ‘mọc’ trên đất rừng sản xuất ở Quảng Trị, chính quyền tìm giải pháp xử lý

Theo báo cáo của UBND xã Sen Ngư, tỉnh Quảng Trị (sau khi sáp nhập 3 xã Ngư Thủy, Sen Thủy, Hưng Thủy thành xã Sen Ngư từ ngày 1/7/2025), ngay khi bắt đầu hoạt động, địa phương đã chỉ đạo rà soát, nắm bắt tình hình công tác quản lý đất đai trên địa bàn toàn xã.

Qua kiểm tra, rà roát trên địa bàn xã Ngư Thủy (cũ), có 32 công trình nhà thờ họ xây dựng kiên cố trên đất rừng sản xuất. Trong đó, 20 công trình đã hoàn thiện, 6 công trình đang thi công và 6 công trình đã đổ móng nhưng đã dừng thi công. Tất cả đều được xây dựng trước ngày 1/7/2025 và chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Ông Nguyễn Văn Nghĩa, Phó Chủ tịch UBND xã Sen Ngư cho biết, khu vực này trước đây thuộc quản lý của Ban quản lý rừng phòng hộ Đồng Hới và ven biển Quảng Trị, được bàn giao về cho địa phương quản lý từ đầu năm 2025. “Chúng tôi đã báo cáo UBND tỉnh để xin ý kiến chỉ đạo, đồng thời Ban Nội chính tỉnh cũng đã trực tiếp về làm việc để tìm hướng tháo gỡ”, ông Nghĩa thông tin.

Qua kiểm tra thực tế cùng cán bộ Phòng Kinh tế xã Sen Ngư, nhiều nhà thờ họ được xây dựng kiên cố, có sân vườn, hàng rào, cây cảnh, lát gạch sân và lắp đặt đèn năng lượng mặt trời. Phần lớn các công trình này nằm trong khu vực nghĩa địa cũ, nơi các dòng họ đã chôn cất mồ mả từ trước năm 1990. Đặc thù các nhà thờ thuộc sở hữu tập thể với hàng trăm người liên quan khiến việc xác định chủ thể vi phạm và xử lý gặp nhiều khó khăn.

Ngoài ra, tại xã Sen Thủy (cũ) từ năm 2020 đến nay đã có 48 trường hợp vi phạm pháp luật về đất đai, dù đã lập biên bản và ban hành quyết định xử phạt nhưng chưa khắc phục hậu quả, trong đó nhiều công trình kiên cố đã đưa vào sử dụng.

Tại xã Hưng Thủy (cũ), có 8 hộ vi phạm pháp luật về đất đai từ năm 2014 và gần đây phát hiện thêm 3 trường hợp vi phạm, trong đó 01 vụ khai thác khoáng sản trái phép đang được xác minh để ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

“Đối với các vi phạm có chủ thể rõ ràng, UBND xã kiên quyết xử lý theo đúng quy định pháp luật. Riêng với các nhà thờ của các dòng họ (đối tượng thuộc tập thể dòng họ với hàng trăm người cùng vi phạm), địa phương rất cần chỉ đạo cụ thể để có hướng giải quyết phù hợp”, ông Nghĩa đề xuất.

Ngoài các trường hợp như đã thống kê, theo báo cáo ngày 23/7/2025 của UBND xã Sen Ngư, vẫn còn nhiều công trình vi phạm khác nhưng chưa được phát hiện, chủ yếu là nhà ở, trang trại và công trình trên đất rừng sản xuất hoặc đất trồng cây lâu năm, trong đó nhiều khu vực là đất rừng sản xuất của Ban quản lý rừng phòng hộ qua các thời kỳ.