Hải Phòng: Chuyển đổi số, chuyển đổi xanh trong lĩnh vực logistics

Tiên phong chuyển đổi số

Theo báo cáo của Hải Phòng, lượng hàng hóa thông qua Cảng ở Hải Phòng hàng năm có xu hướng tăng từ 11- 15% năm, năm 2024, sản lượng hàng hoá thông qua Cảng đạt 190 triệu tấn, năm 2025, lượng hàng hoá thông qua Cảng ở Hải Phòng đạt 212 triệu tấn.

Tuy nhiên, xu hướng gia tăng lượng hàng hoá cũng đứng trước những đòi hỏi ngành giao thông vận tải nói chung, dịch vụ logistics nói riêng cần có những giải pháp để giảm phát thải khí CO2.

Trong đó, để giảm phát thải nhà kính từ hoạt động vận tải, việc chuyển đổi số nhằm tối ưu hoá các bước, quy trình giao nhận từ cầu tầu, kho bãi được thuận lợi sẽ là yếu tố quan trọng để ngành dịch vụ logistics chuyển đổi xanh, hiệu quả trong cung cấp dịch vụ.

Nắm bắt được xu thế này, từ năm 2023, Cảng Hải Phòng và Công ty Công ty cổ phần THT E – Logistcis, hai trong số những doanh nghiệp khai thác cảng biển, kho bãi trên địa bàn đã tiên phong ứng dựng chuyển đổi số, hướng tới mô hình cảng xanh, thông minh, hiện đại nhằm tăng năng suất, tối ưu hóa hoạt động, tự động hóa các bước quy trình giao hàng hoá từ Cảng tới khách hàng. Trong đó, Cảng Hải Phòng với 4 nhóm giải pháp chuyển đổi số để nâng cao hiệu quả sản xuất, tối ưu hóa phục vụ khách hàng.

Tại cầu tầu, ứng dụng chụp ảnh tự động, nhận diện tình trạng container từ đầu cần trục giám sát để điều hành, khai thác.

Tại kho bãi, ứng dụng hệ thống định vị dẫn hướng tự động (D.GPS) lắp đặt trên các RTG/Reach Stacker để nhận diện vị trí container khi bốc xếp hàng hoá. Tại tuyến cổng, ứng dụng cổng thông minh (Smart gate) với các phần mềm PL-TOS, ePort và App (Container checker) để nhận dạng mã container, biển số xe đầu kéo, rơ moóc; tích hợp thực hiện thao tác kiểm tra và giao nhận tự động.

Cảng Hải Phòng xây dựng phần mềm App Driver, ứng dụng dịch vụ cảng điện tử (ePort) để tương tác với khách hàng, lái xe vận chuyển thông qua thiết bị di động thông minh.

Tương tự, Công ty cổ phần THTE - Logistcis, doanh nghiệp khai thác kho bãi containe ở khu vực Cảng Hải Phòng thực hiện chuyển đổi số mô hình bãi container thông minh với các ứng dụng i-SuperApp@LT, ứng dụng di động giữ kho bãi và lái xe để đăng ký cấp, trả container, thanh toán phí địch vụ online; Các ứng dụng i-YardPlan@LTA và ứng dụng i-CDMS@LTA quản lý bãi container mô hình 3D theo thời gian thực đã tối ưu hoá hoạt động kho, bãi, thuận tiện việc nâng, trả , giám định, vệ sinh containe tại kho, bãi…

Nhiều thách thức phía trước

Ông Hà Kiến Sở, Giám đốc Công ty cổ phần THT E – logistics chia sẻ, ứng dựng chuyển đổi số đã giúp THT E – Logistics chuyển đổi thành công mô hình "3 không" trong ngành logistics, không giấy tờ; không dùng tiền mặt và không chờ đợi.

Trước đó,  khi vận hành quy trình 1 container từ phương tiện vận tải vào bãi và ngược lại cần từ 7- 10 loại giấy tờ; thực hiện thu phí lưu giữ, chuyển đổi container bằng tiền mặt; khách hàng, đối tác của doanh nghiệp phải chờ đợi trung bình từ 35- 90 phút cho mỗi lần đóng, rút container ra, vào bãi.

Khi DN chuyển sang ứng dụng chuyển đổi số nên toàn bộ quy trình đóng, rút container không phải sử dụng bất kỳ loại giấy tờ nào, thanh toán không dùng tiền mặt giảm từ 80 -93% thời gian thanh toán so với thanh toán trực tiếp. Ứng dụng chuyển đổi số giúp lái xe giao, nhận container thực hiện thao tác lệnh trên thiết bị cá nhân trước khi ra, vào bãi container nên không phải chờ đợi làm lệnh xuất, nhập container thủ công như trước.

Tiện ích hơn cả, khi các ứng dụng chuyển đổi số này đã loại bỏ được sản phẩm giấy trong dịch vụ logistichs, giảm thời gian chờ đợi phương tiện nên tiết kiệm chi phí nhiên liệu, giảm phát thải khí CO2, tăng năng lực vận hành phương tiện phục vụ dịch vụ logistictics, góp phần thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh.

Ông Hà Kiến Sở cho biết thêm, trong thời gian tới, Công ty cổ phần THT E - Logsitics sẽ đầu tư thiết bị nâng hạ container từ động cơ diesel sang xe nâng điện và hybrid để giảm phát thải khí nhà kính. Công ty cổ phần THT E- logistics cũng lên kế hoạch lắp đặt hệ thống điện mặt trời tại bãi container để đến năm 2030, doanh nghiệp có thể sử dụng từ 80 – 90% năng lượng tái tạo cho nhu cầu sử dụng điện của doanh nghiệp.

Theo đánh giá từ cơ quan chức năng, mặc dù chuyển đối số và chuyển đổi xanh mang lại nhiều lợi ích nhưng việc chuyển đổi số, chuyển đổi xanh trong lĩnh vực vận tải nói chung, dịch vụ logistics nói riêng cũng gặp không ít thách thức do phần lớn các doanh nghiêp của Việt Nam là doanh nghiệp vừa và nhỏ. Trong khi đó, chi phí đầu tư ban đầu cho triển khai công nghệ mới, nâng cấp cơ sở hạ tầng đáp ứng ứng dụng chuyển đổi số khá cao khiến nhiều doanh nghiệp dù hiểu rõ tầm quan trọng của việc chuyển đổi số vẫn phải “chùn bước” vì năng lực đầu tư có hạn.

Bên cạnh đó, các ứng dụng chuyển đổi số logistics cần tích hợp với ứng dụng chuyển đổi số trong lĩnh vực hải quan, kho vận, vận tải quốc tế và vận tải nội địa, kết nối chặt chẽ giữa hạ tầng kỹ thuật số logistics với hạ tầng kỹ thuật số các khu, cụm công nghiệp. Có như thế, chuyển đổi kỹ thuật số mới phát huy lợi thế trong cải tiến dịch vụ logistics chất lượng cao, thân thiện môi trường.

Ngoài ra, ứng dụng chuyển đổi số của doanh nghiệp còn phụ thuộc việc phát triển hạ tầng mạng di động 5G dùng chung để các ứng dụng giải pháp thông minh (Smartport) từ doanh nghiệp tích hợp, kết nối đối với các sản phẩm điện thoại di động và các thiết bị Internet vạn vật. Bên cạnh đó, việc thay đổi thói quen và tư duy quản lý cũng là một trở ngại đối với nhiều doanh nghiệp vận tải truyền thống trong việc chuyển đổi ứng dụng công nghệ số và giải pháp xanh vào dịch vụ loigicstics.

Theo đánh giá của cơ quan chức năng, các doanh nghiệp cảng biển, logistics tiên phong trong lĩnh vực công nghệ số không chỉ có lợi thế cạnh tranh mà còn tạo ra sự khác biệt trên thị trường. Những doanh nghiệp này sẽ dẫn đầu trong cuộc đua cải tiến, thu hút khách hàng nhờ vào dịch vụ chất lượng cao và thân thiện với môi trường. Việc chuyển đổi sang mô hình xanh không chỉ còn là một xu hướng mà đã trở thành yêu cầu thiết yếu để đạt được mục tiêu giảm thiểu carbon trong lĩnh vực vận tải, lĩnh vực logistics.