Đánh thức ‘kho báu xanh’ nơi biên giới Tây Ninh

Kho báu sinh học giữa đại ngàn

Với diện tích gần 30.000 ha, Vườn Quốc gia Lò Gò - Xa Mát trải dài qua các xã Tân Biên, Tân Lập và Tân Đông, được ví như “lá   xanh” của tỉnh Tây Ninh và vùng Đông Nam Bộ. Nơi đây là điểm giao thoa sinh thái giữa Tây Nguyên, Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long một lợi thế hiếm có trên bản đồ bảo tồn thiên nhiên Việt Nam.

Khu rừng hiện có hơn 930 loài thực vật và 580 loài động vật, trong đó có nhiều loài quý hiếm như trắc, cẩm lai, voọc chà vá chân đen, già đẫy Java, sếu đầu đỏ, cò nhạn… Đặc biệt, hệ thống rừng nguyên sinh với thảm thực vật đa tầng, xen kẽ các dòng suối, đầm lầy và vùng ngập nước mùa mưa tạo nên cảnh quan hoang sơ, kỳ vĩ.

“Lò Gò - Xa Mát là kho báu xanh của vùng biên giới Tây Ninh, vừa mang giá trị đặc biệt về đa dạng sinh học, vừa mở ra triển vọng phát triển kinh tế xanh thông qua du lịch sinh thái bền vững,” ông Tạ Ngọc Dân - Phó Giám đốc Ban Quản lý Vườn Quốc gia Lò Gò - Xa Mát khẳng định.

Giai đoạn 2020-2024, Trung tâm Du lịch sinh thái Đa Ha một điểm đến thuộc Vườn Quốc gia đã đón 955 đoàn với hơn 27.000 lượt khách. Các hoạt động như trekking xuyên rừng, cắm trại, quan sát động vật hoang dã, tham quan cây di sản... dần trở thành lựa chọn hấp dẫn cho du khách yêu thiên nhiên, giáo viên, học sinh và các nhóm trải nghiệm kỹ năng sống.

Dù vậy, tiềm năng du lịch của VQG vẫn chưa được khai thác tương xứng. Hạ tầng giao thông kết nối còn hạn chế, nhiều tuyến đường vào rừng xuống cấp. Cơ sở lưu trú, dịch vụ ăn uống, biển chỉ dẫn, trạm dừng chân… gần như chưa có. Đặc biệt, thiếu các sản phẩm du lịch đặc thù và cơ chế thu hút nhà đầu tư là rào cản lớn khiến Lò Gò - Xa Mát chưa thể bứt phá.

“Mỗi mùa khô, công tác bảo vệ rừng lại căng thẳng hơn vì thiếu trang thiết bị phòng cháy chữa cháy hiện đại, thiếu nhân lực chuyên trách. Chúng tôi đã phối hợp các bên triển khai giáo dục môi trường tại vùng đệm, tuy nhiên để phát triển bền vững, rất cần sự hỗ trợ về công nghệ, ngân sách và cơ chế chính sách phù hợp”, ông Dân nói thêm.

Đánh thức tiềm năng từ lòng đất đến ngọn cây

Ngày 30/7, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh Nguyễn Minh Lâm cùng đoàn công tác khảo sát thực tế và làm việc tại Vườn Quốc gia Lò Gò - Xa Mát. Đoàn đã kiểm tra tại chốt bảo vệ rừng Tà Nốt, tham quan cây di sản và lắng nghe báo cáo tình hình quản lý rừng, phát triển du lịch và những khó khăn, kiến nghị của Ban Quản lý.

Tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh ghi nhận nỗ lực của các lực lượng chức năng trong quản lý tài nguyên rừng và khẳng định vai trò chiến lược của Lò Gò - Xa Mát trong phát triển kinh tế xanh của tỉnh.

Ông Nguyễn Minh Lâm nhấn mạnh, quản lý rừng hiệu quả là nền tảng bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, đồng thời tạo động lực phát triển du lịch sinh thái, cải thiện sinh kế người dân và phát huy giá trị tài nguyên bản địa.

Lãnh đạo tỉnh đề nghị các đơn vị liên quan tăng cường phối hợp, kiểm soát chặt chẽ vùng rừng, đẩy mạnh tuyên truyền, đồng thời rà soát lại tổ chức bộ máy, quy chế phối hợp liên ngành, tháo gỡ các vướng mắc tồn đọng sau sáp nhập để triển khai đồng bộ, hiệu quả. Việc đầu tư hệ thống giám sát rừng, thiết bị bay không người lái, camera an ninh, cải cách thủ tục hành chính và ứng dụng chuyển đổi số cũng được tỉnh ưu tiên chỉ đạo.

Lò Gò - Xa Mát không đơn thuần là một khu bảo tồn thiên nhiên. Đó là biểu tượng sinh thái - văn hóa - lịch sử của Tây Ninh, nơi từng là căn cứ cách mạng, nay trở thành điểm đến tiềm năng cho du lịch trải nghiệm, giáo dục và nghiên cứu khoa học.

Để “viên ngọc thô” Lò Gò - Xa Mát tỏa sáng đúng tiềm năng, cần có sự đồng hành từ chính quyền, nhà đầu tư và cộng đồng địa phương. Du lịch sinh thái tại đây là lời giải cho bài toán phát triển bền vững, khi rừng được bảo tồn thông qua việc tạo dựng sinh kế, nuôi dưỡng văn hóa bản địa và lan tỏa giá trị cảnh quan thiên nhiên vào đời sống kinh tế - xã hội.