Cảnh báo hành vi vứt xác lợn chết

Dịch bùng phát, lợn chết bị vứt bừa bãi, lợn nhiễm bệnh được vận chuyển quy mô lớn

Từ đầu tháng 7/2025 đến nay, dịch tả lợn châu Phi tại Quảng Ngãi tiếp tục diễn biến nghiêm trọng, đặc biệt tại xã Nghĩa Hành. Chỉ trong chưa đầy ba tuần, 48 hộ dân tại 13/15 thôn và tổ dân phố đã có lợn mắc bệnh, buộc phải tiêu hủy 273 con lợn, với tổng khối lượng gần 10 tấn.

Trong khi chính quyền và ngành thú y căng mình kiểm soát, khoanh vùng, tiêu hủy lợn bệnh, thì một số hộ dân lại thiếu ý thức, lén lút vứt xác lợn chết ra kênh, mương, rẫy keo, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng và làm tăng nguy cơ phát tán mầm bệnh.

Một trong những vụ việc điển hình xảy ra ngày 10/7, bà T.T.L.T., (SN 1983, trú tại thôn Phúc Minh, xã Nghĩa Hành) điều khiển xe máy chở xác một con lợn đang trong tình trạng phân hủy đến khu vực rẫy thuộc tổ dân phố Phú Bình Tây để vứt bỏ. Việc này nhanh chóng bị người dân phát hiện và báo tin cho Công an xã. Tổ công tác đã lập tức đến hiện trường, phối hợp với cán bộ thú y lập biên bản, tổ chức tiêu hủy xác lợn theo đúng quy trình kỹ thuật.

“Hành vi vứt xác lợn chết ra môi trường là vi phạm pháp luật, có thể bị xử phạt hành chính đến 6 triệu đồng. Đồng thời đây còn là nguy cơ lớn tiếp tay cho dịch bệnh lây lan rộng hơn”, đại diện Công an xã Nghĩa Hành cho biết.

Không chỉ dừng lại ở các trường hợp nhỏ lẻ, ngành chức năng còn phát hiện cả những vụ vận chuyển lợn nhiễm bệnh trái phép với quy mô lớn, có dấu hiệu trục lợi trong thời điểm dịch bùng phát.

Đơn cử, vào ngày 14/7, một công ty trên địa bàn xã Nghĩa Hành bị phát hiện thu gom hơn 70 con lợn bao gồm cả lợn sống và lợn đã chết nhưng không có giấy tờ kiểm dịch hay chứng minh nguồn gốc. Số lợn này được chuẩn bị đưa vào các tỉnh Gia Lai và Đồng Nai để giết mổ, tiêu thụ thông qua các cơ sở chế biến thực phẩm như lạp xưởng.

Phòng Cảnh sát Kinh tế (Công an tỉnh Quảng Ngãi) phối hợp cùng Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh đã lấy mẫu máu, hạch, lách để xét nghiệm. Kết quả thật sự đáng báo động khi 21/22 mẫu dương tính với virus ASFV, tác nhân gây bệnh dịch tả lợn châu Phi. Toàn bộ số lợn ngay lập tức bị tiêu hủy, còn hồ sơ vụ việc đã được chuyển sang cơ quan chức năng để xử lý theo đúng quy định của pháp luật.

Ngăn chặn từ gốc, chấn chỉnh lơ là chống dịch

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường Quảng Ngãi, dịch tả lợn châu Phi ban đầu xuất hiện tại xã Sơn Hạ với 34 con mắc bệnh. Tuy nhiên chỉ sau hơn 15 ngày, dịch đã lan ra 184 cơ sở chăn nuôi tại 15 xã, phường. Tổng số lợn mắc bệnh buộc phải tiêu hủy là gần 1.300 con, với tổng trọng lượng hơn 63 tấn.

Ông Nguyễn Quang Trung, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Quảng Ngãi cho biết, nguyên nhân chính là do điều kiện chăn nuôi nhỏ lẻ, tạm bợ, không đảm bảo vệ sinh an toàn sinh học.

“Chuồng trại nhiều nơi làm sơ sài, sát nhà dân, sát đường giao thông, không có biện pháp cách ly. Công tác mua sắm vật tư, hóa chất phòng dịch ở một số địa phương còn chậm trễ, thiếu đồng bộ”, ông Trung nhận định.

Trước nguy cơ dịch bệnh lan rộng trên diện rộng, Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Quảng Ngãi đã chỉ đạo các địa phương xử lý nghiêm ổ dịch, kiểm soát chặt chẽ vận chuyển, mua bán lợn. Cùng với đó, tăng cường kiểm tra tại các cơ sở giết mổ, chế biến thực phẩm để ngăn chặn việc đưa lợn bệnh vào chuỗi tiêu thụ.

Chi cục cũng đã xuất cấp vaccine, hóa chất để các xã chủ động xử lý môi trường, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, yêu cầu người dân tuyệt đối không vứt xác lợn ra môi trường, không bán chạy lợn bệnh hoặc lợn nghi nhiễm.

Ở những nơi có dịch, các địa phương đã cắm biển cảnh báo tại khu vực chôn hủy, nhắc nhở người dân thực hiện nghiêm quy định phòng chống dịch.

Trước diễn biến phức tạp, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, ông Trần Phước Hiền đã có văn bản chỉ đạo khẩn yêu cầu các sở, ngành và chính quyền địa phương triển khai quyết liệt các biện pháp kiểm soát dịch.

Theo đó, các lực lượng phải tăng cường giám sát tình hình dịch tễ, xử lý triệt để ổ dịch, ngăn không để lan rộng. Bên cạnh việc tiêu độc, khử trùng đúng quy trình, tỉnh yêu cầu tuyên truyền để người dân ký cam kết không buôn bán, giết mổ, vận chuyển lợn mắc hoặc nghi mắc bệnh dịch tả lợn châu Phi.

“Phải huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, không để công tác phòng chống dịch chỉ phụ thuộc vào lực lượng thú y cơ sở”, ông Hiền nhấn mạnh.