Cần chế tài nghiêm khắc, kiểm soát chặt chẽ chất lượng hàng hóa, chấn chỉnh các hoạt động quảng cáo thổi phồng chất lượng tràn lan
(PLVN) - Cử tri tỉnh Đồng Nai và Đồng Tháp kiến nghị Chính phủ cần có chế tài xử lý nghiêm khắc đối với người sản xuất kinh doanh và các cơ quan, tổ chức, đơn vị quản lý để xảy ra vi phạm; cần tăng cường hơn nữa công tác giám sát, kiểm tra đối với các hoạt động cấp phép, kiểm tra, kiểm định, kiểm duyệt đối với hoạt động sản xuất kinh doanh thực phẩm để bảo vệ an toàn sức khỏe người dân; chấn chỉnh các hoạt động quảng cáo thổi phồng chất lượng tràn lan trên các nền tảng mạng xã hội và sàn thương mại điện tử.
Theo cử tri phản ánh, thời gian gần đây tình trạng thực phẩm giả, hàng giả, kém chất lượng: sữa, thực phẩm chức năng và các loại đồ uống không rõ nguồn gốc... xuất hiện tràn lan trên thị trường đã gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân và tạo nên tâm lý lo lắng cho xã hội.
Liên quan đến vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, Bộ Y tế cùng các Bộ, ngành liên quan đã và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, bao gồm: Hoàn thiện hệ thống pháp luật và tăng cường chế tài xử phạt; Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và giám sát; Tăng cường phối hợp liên ngành và phân định trách nhiệm; Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý ATTP; Kiểm soát quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe và thuốc; Tăng cường thông tin, truyền thông và nâng cao nhận thức cộng đồng.
Hoàn thiện hệ thống pháp luật và tăng cường chế tài xử phạt
Bộ Y tế đã hoàn thiện hồ sơ đề nghị xây dựng Luật An toàn thực phẩm sửa đổi và trình Chính phủ vào tháng 12/2024. Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 158/NQ-CP ngày 3/6/2025, trong đó giao Bộ Y tế chủ trì hoàn thiện hồ sơ chính sách, và bổ sung dự án Luật này vào Chương trình lập pháp năm 2025 của Quốc hội, dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua tại Kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025).
Bộ Y tế đang là đầu mối tham mưu và trình Chính phủ Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 15/2018/NĐ-CP để giải quyết các vấn đề cấp bách; nghiên cứu, đề xuất sửa đổi Nghị định số 115/2018/NĐ-CP và Nghị định số 124/2021/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về ATTP, đề xuất tăng mức chế tài xử phạt từ 1,2 đến 2 lần so với mức hiện tại.
Các hành vi vi phạm đang được tập trung nghiên cứu để tăng mức phạt bao gồm: vi phạm quy định về tự công bố, đăng ký bản công bố sản phẩm; sử dụng nguyên liệu không rõ nguồn gốc, xuất xứ; sử dụng phụ gia thực phẩm, chất cấm, hóa chất ngoài danh mục cho phép; vi phạm điều kiện đảm bảo ATTP trong kinh doanh dịch vụ ăn uống; và vi phạm quy định về quảng cáo.
Dự thảo Bộ luật Hình sự (sửa đổi) cũng đang được Bộ Công an đề xuất nâng mức hình phạt tù, hình phạt tiền đối với một số tội danh liên quan đến ATTP để tăng tính răn đe. Hiện tại, chế tài xử lý vi phạm về an toàn thực phẩm đã được quy định tương đối đầy đủ, từ hình sự đến xử phạt hành chính. Ngành y tế đã kiểm tra hơn 1,9 triệu cơ sở và xử lý trên 50 nghìn cơ sở vi phạm với tổng số tiền phạt hơn 247 tỷ đồng từ năm 2020 đến tháng 5/2025.
Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và giám sát
Hằng năm, Bộ Y tế - Thường trực Ban chỉ đạo liên ngành Trung ương về an toàn thực phẩm xây dựng và ban hành kế hoạch hậu kiểm các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm.
Bộ Y tế đã ban hành 8 văn bản chỉ đạo các địa phương tăng cường đấu tranh phòng chống thuốc giả, sữa giả, thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả từ đầu năm 2025. Đồng thời triển khai đợt cao điểm trong tháng 5/2025 về đấu tranh phòng chống thuốc chữa bệnh giả, sữa giả và thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả, xử phạt nghiêm các trường hợp vi phạm. Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) đã thành lập 5 tổ kiểm tra đột xuất tại các tỉnh để kiểm soát việc sản xuất, xuất khẩu, nhập khẩu, kinh doanh nguyên liệu thực phẩm, sữa, thực phẩm bảo vệ sức khỏe.
Tăng cường phối hợp liên ngành và phân định trách nhiệm
Bộ Y tế phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành (Công an, Công Thương, Văn hóa Thể thao và Du lịch, Nông nghiệp và Môi trường) và Ủy ban nhân dân (UBND) các cấp để điều tra, truy tìm nguồn gốc và triệt phá các đường dây sản xuất, buôn bán thực phẩm giả.
Việc quản lý sản phẩm được phân theo ngành dọc, với trách nhiệm quản lý toàn diện các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn được phân cấp cho UBND cấp tỉnh.
Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý ATTP
Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược hạ tầng số đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030, nhằm đảm bảo đường truyền, trung tâm dữ liệu và các thiết bị phục vụ chuyển đổi số nói chung và y tế số nói riêng.
Bộ Y tế cũng đang dự thảo Đề án tổng thể phát triển hạ tầng và ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ chuyển đổi số y tế đến năm 2030; ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số để tăng cường hiệu quả quản lý ATTP, phòng ngừa ngộ độc thực phẩm, và truy xuất nguồn gốc sản phẩm.
Kiểm soát quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe và thuốc
Bộ Y tế đã tăng cường công tác quản lý và xử phạt nghiêm các hành vi quảng cáo sai sự thật, đặc biệt trên mạng xã hội. Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) đã và đang phối hợp với Cục Phát thanh truyền hình và thông tin điện tử (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) để xử lý vi phạm hành chính về quảng cáo thực phẩm, sữa đối với nhiều cá nhân nổi tiếng.
Tăng cường thông tin, truyền thông và nâng cao nhận thức cộng đồng
Tiếp tục công khai các hành vi vi phạm trên các phương tiện thông tin đại chúng. - Phổ biến các quy định pháp luật về ATTP, nâng cao đạo đức kinh doanh và nâng cao hiểu biết của người dân để nhận diện quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả, hiểu đúng và dùng đúng thực phẩm bảo vệ sức khỏe.
Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) thường xuyên cảnh báo các sản phẩm vi phạm trên website của Cục (www.vfa.gov.vn) và khuyến cáo người dân kiểm tra thông tin sản phẩm trước khi mua.
Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh: “Bộ Y tế sẽ tiếp tục nỗ lực phối hợp với các Bộ, ngành và địa phương để triển khai các giải pháp đồng bộ và hiệu quả nhằm bảo vệ sức khỏe và quyền lợi của người dân”.